آداب مشترک تعلیم و تعلم/2

مؤلف:  استاد علیرضا اعرافی

محقق:  مهدی شکراللهی

ناظر: سید نقی موسوی

میزان پیشرفت: 90 درصد

معرفی کوتاه

آداب تعلیم و تعلیم از مباحثی است که از دیرباز مورد توجه علمای اسلام بوده است و در این زمینه، برخی کتب نیز در این زمینه نگاشته شده است. بررسی فقهی مهمترین این آداب مشترک (در حوزه رفتاری و مهارتی)، بر عهده این پژوهش قرار داده شده است. لازم به ذکر است که آداب و ویژگی‌های روحی - روانی و شخصیتی معلّم و متعلّم در پروژه ای دیگر، انجام گرفته و در قالب جلد 7 از مجلدات فقه تربیتی چاپ شده است.
 

معرفی مفصل


بحث آداب مشترک تعليم و تعلّم در حیطه رفتاری و مهارتی با رویکرد علمی - فقهی، جزو مباحث ضروری آموزشی و پرورشی است. دو ملاک و معیار برای بیان آداب مشترک مورد نظر است. به این معنا که آداب مشترک در باب معلم و متعلم، منصوص در متون دینی باشد و یا ارتباط ویژه‌ای با فضای آموزشی و فرایند تعلیم و تربیت داشته باشد. بر این اساس هر آدابی که یکی از این دو ویژگی را داشته باشد، مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت. گفتنی است که این تعداد از آداب، استقرایی است؛ یعنی تحلیل عقلی که هیچ‌گونه خللی در آن نباشد، مراد نیست. برای دسته‌بندی آنها می‌توان معیارهایی را در نظر گرفت. مثلاً یک معیار این است که برخی از آداب مربوط به قبل از تعلیم و تربیت است و برخی از آداب مربوط به حین تعلیم و تربیت است.
تعدادی از این آداب مشترک رفتاری و مهارتی مربی و متربی به شرح زیر می‌باشد.
 
1.    انتخاب علم برتر
2.    تفرغ 
3.    نظم و برنامه ریزی
4.    نیکو سخن گفتن
5.    مذاکره علمی
6.    خودداری از جدال و مراء
7.    دانش افزایی 
8.    زمان مناسب
9.    جهد و جوع

 

 

 

مؤلف
استاد علیرضا اعرافی
متولد: ۱۳۳۸ میبد
تخصص: فقه، اصول، فلسفه

محقق
مهدی شکراللهی
تخصص: کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی از موسسه امام خمینی قدس سره