قواعد فقه تربیتی

مؤلف:  استاد علیرضا اعرافی

محقق: سید عنایت الله کاظمی

ناظر: محمدتقی مهری

میزان پیشرفت: 40 درصد

معرفی کوتاه

قواعد فقهی، از مبادی دانش فقه‌اند و در بررسی احکام فقهی نقش بسزایی دارند. این قواعد، مانند اصول فقه، کبرای برخی از مسائل فقهی را مهیا می‌سازند. برخی از قواعد فقهی، در عرصه فقه تربیتی، ظهور و بروز و کاربست گسترده‎ای دارند. از جمله، سه قاعده فقهی «ارشاد جاهل»، «هدایت» و «امر به معروف و نهی از منکر» هستند که در این پژوهش، ادله هر یک از این قواعد، از زوایای مختلف، به تفصیل مورد بررسی فقهی قرار می‎گیرد.

معرفی مفصل

قواعد فقهی، از مبادی دانش فقه‌اند و در بررسی احکام فقهی نقش بسزایی دارند. این قواعد، مانند اصول فقه، کبرای برخی از مسائل فقهی را مهیا می‌سازند. احکام آن دسته از مسائل فقهی که روایت معتبری درباره آن‌ها وارد نشده است، می‌تواند به کمک این قواعد تعیین شود. با توجه به جایگاه و اهمیت قواعد فقهی، لازم است هریک از این قواعد به‌طور مستوفی مورد بحث و بررسی قرار گیرند، برای این منظور، فقها و دانشوران به تدوین کتب متعددی همت گماشتند.

اما در این میان، فقه تربیتی که زیرشاخه‌ای از دانش فقه است، خود دارای قواعدی است که تا کنون، به‌صورت مستقل تدوین نشده و ابعاد و زوایای آن‌ها مورد بررسی قرار نگرفته‌ است؛ این پژوهش متکفل انجام این مهم را بر عهده گرفته است.

لازم به ذکر است که این سه قاعده، در سالهای 1394 تا 1396 در سلسله مباحث درس خارج فقه تربیتی آیت الله اعرافی طرح و بررسی شده است.